PANGAKSUMO
GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI
Ingkang tansah wales winales
lupute kajaluk ing pangapuro
lupute kaijol ing pangapuro
lali paukumane lali piwalese
wani ngelakoni yo wanio ing ukumane
gelem nglakoni malah wedi piwalese
mung nuduhno ing cilik atine...
Tumindak bener yo oleh kabecikan
tumindak salah yo oleh paukuman
bener lan becik mardi kautaman
salah tur olo mardine kasengsaran
Amargo isih akeh kasalahan sing diluputake soko paukuman
iku ora biso jejeg ing adile, adile iku laku bener tompo becik laku salah oleh paukuman
mulo banjur ora biso maju ora tinemu ing kabagusan
wong tumindak salah iku patut keno ukuman
paukuman kui sarono kanggo marekno wong salah, supoyo weruh ing salahe, supoyo ora dibaleni maneh..
wong salah njaluk pangapuro iku wus lumrah, ateges ngakoni ing salahe..mung tanpo anane ukuman, wong salah malah kerep anjaluk pangapuro, ngemohi ukuman ; arep enak ngemohi rekasaane.. mulo banjur dadi uwong sing cilik atine, ora wani nanggung opo sing wus dilakoni.
Wewatekaning jagad iku tansah wales winales, wong salah wong tumindak cidro tumindak angkoro agawe kapitunan, senajan wus anjaluk pangapuro anjaluk kawelasan, ateges emoh ing ukumane, iku ora tinemu kejobo, pangadilaning jagad tetep paring ing gegantungane dewe dewe : sopo becik begjo sopo olo ciloko..
mulo anjaluk ukuman marang kang kapitunan iku luwih utomo tinimbang anjaluk pangapuro
iku ateges wewatekane uwong ingkang jejeg adil, ora malah karep diluputno ing ukumane..
Mangertiyo pangapuro iku dudu piwalese kesalahan.
Uwong sing dhemen anjaluk pangapuro, iku ateges dhemen diapuro
yoiku manungso ingkang enteng tekad, cilik atine, wani nglakoni ora bener, amargo biso njaluk pangapuro
yoiku manungso sing ora biso jejeg, ora biso adil, ora biso weruh ing kaluputane dewe..
dadi wong sing aweh pangapuro iku podo bae karo ngajeni wong salah, supoyo baleni nglakoni salah maneh
laku salah oleh pangapuro, laku bener kangelan : mulane pangapuro iku tetep kaaran ngajeni kesalahan...
upamane ora ono pangapuro, dunyo iki wus bagus edine.