Tri Mongso Karma

, , , , , ,
GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI

Mongsoning Karma

Lelakoning urip kang tinompo
tumibo ngenani awake dewe
sawernane kang aran begjo lan ciloko
iku mung soko pakertine dewe
ateges uwohe opo kang wus ditandur
soko deweké bali ning awaké
mung mangsane bae kang ora cetho
awit mangsane nandur nganti mangsane uwoh
kapan lan koyo opo

 Laku becik pikolehe kabegjan
laku ala pikolehe ciloko
iku tegese panggaweh lan uwohe panggaweh
kaaran karma
yoiku sebab lan akibat utowo tumimbal balek

 Sing diarani becik iku aweh piguno marang liyan
dene agawe pitunaning liyan iku kang aran olo
aweh piguno utowo pituno iku biso soko
sapirang pirang lantaran kang dadi sarono
awit soko mbebasno sato marang panguripan
menehi pituduh marang kang nandang bebingung
nganti paring pepanganan marang sapodo podo

 Amargo wewatekaning jagad iki tansah wales winales
mulo sopo olo ciloko
sopo becik begjo
sopo luput petheng
sopo bener padhang
sing kabeh mau angubengi panguripaning urip
ono ing telung mongso
( sadurunge, saiki, sawuse )

Mangkene...

Lelampahane urip ing mongso saiki
iku tinompo uwohe ing mongso sawuse
dene kang tinompo ing mongso saiki
iku uwohe mongso ing sadurunge
saiki lelakon becik, begjo ono ing sawuse
saiki begjo, lelakon becik ono ing sadurunge
saiki ciloko, lelakon olo ono ing sadurunge
saiki lelakon olo, ciloko dumunung ing mengkone
mangkono sateruse gilir gumanti ing karmane
nandur uwoh nandur uwoh nandur uwoh
dadi rupo pangadilaning jagad

Yoiku gelare kang aran tri mongso karma
angubengi uripe manungso
lelampahane lan pikolehe
tumibo gilir gumanti tinompo deweke

 Akehe lelampahan becik iku
mahanani akehe begjo kang tinemu
akehe lelampahan olo ugo
mahanani akehe ciloko kang tinompo
sing begjo lan ciloko mau ora bakalan sirno
nganti wus sirno bobote becik olo kang wus linakonan

 Dene tinemune padhang iku
dumunung ing lelampahan kang bener
tinemune petheng iku nalikane
kang linakonan arupo kaluputan

 Begjo klawan ciloko iku dadi asile becik olo
padhang klawan petheng
iku dadi tondoing bener klawan luput

 Ono ing sajeroing tri mongso karma
kabeh bobote kang linakonan
awit becik olo bener luput
hiyo tinompo ing karmane
nganti sirno ilang bobote

 Ono kang rumongso wus lelakon becik
ngedohi olo ngati ati lan lelaku utomo
mung nyatane ciloko kang tinompo
pepetheng kang rinoso ing saben dino
kang koyo mangkono iku weruhono
ngertiyo yen uwoh iku manut tetandurane
yen mesti nompo asile kang wus linakonan
yen jagad iki tansah wales winales
kabegjan iku nuduhno marang kabecikan
dene ciloko iku nuduhno ing kaolowan
yen pepadhang iku nuduhno ing bener
yen pepetheng iku nuduhno ing luput
elingo marang aweh pituno lan piguno
awit sadengah bangsane sato
iku hiyo dumadi jalmo kang mowo jiwo
sing isih biso angrasakno leloro
dene pikolehé kang wus linakonan
hiyo manut sapiro bobote pituno lan pigunoe marang liyan

 Dene ono kang rumangsane iku wus begjo
padhang cetho kang rinoso
reribet bebingung pepetheng ciloko hiyo sirno
kang wus rahayu koyo mangkono iku
opo hiyo isih tandang lan lelakonan olo
opo hiyo luput kang dadi tingkah polae

 Mulo yen saiki wus lelaku becik dalah bener
linakonan ing saben dinoe
nganti sak akeh akehe
padhang klawan begjo hiyo teko ing rino wengine

 Endi bobote sing luwih abot
soko olo becik kang wus linakonan
yoiku sing luwih disek teko
moro tumibo tinompo tanpo sirno
nganti wus ilang bobote kang wus linakonan

 Yen gelem nglakoni hiyo kudu gelem nompo pikolehe
ora gelem nompo ing pikolehe
iku wus nuduhno ing lupute
sing mahanani tambah petheng panase
geleme nompo ing pikolehe
iku wus nuduhno ing benere
sing mahanani tambahe adem lan padhange

 Mongso sadurunge iku nuju ing mongso saiki
mongso saiki iku tumuju ing mongso sawuse
mongso sawuse dumadi ing mongso sadurunge
sing kabeh mau rinoso ing mongso saiki
mongso saiki hiyo dadi pikolehe biyen
hiyo dadi pikolehe lelempahan mbesok

 Mongso saiki iku punjere kabeh mongso
ora ono urip biso ngrasakno mongso biyen lan mbesoké
upomo ngrasakno biyene iku hiyo dumunung ono ing saiki
olehe ngrasakno lan nganggit mbesoké
hiyo dumunung rinoso ing wayah SAIKI

 Dadi yen saiki pancen wus bener lan becik
hiyo saiki adem lan padhang
hiyo saiki mangsane kabegjan
hiyo saiki mangsane karahayon
Yen isih ora koyo mangkono
ateges isih panas lan petheng
isih apes lan ciloko
amesti bener klawan becik hiyo isih adoh

 Laku becik iku dudu sing migunani ing uripe dewe
hiyo dudu lelakon kang mowo pamrih
dudu sing kanggo awake dewe
dudu sing marai pepanasing urip
mung aweh piguno marang liyan
dene aweh piguno marang liyan
iku ateges marang uriping liyan
awit bangsane gegremetan nganti kaalusan
dene bobote iku manut marang sepiro pigunoe
lan sapiro ptunoe kang diwenehake
mangkono iku dadi sapiro begjo cilokoe
kang tinompo ing mongso SAIKI

 Koyo sarupane ahli ing nujum
iku ora amargo weruh olehe moco tondo
awit soko weton, blegere rupo, driji, tangan
amung awas ing karma kang isih sumimpen
ateges karma sing arep jumedhul moro teko
lan iku dudu takdir nasib sing wus katulis
kacatet bebarengan laire manungso
lelakon urip ing arcopodo
nanging lelakone dewe sing biso tinoto
biso dibenahi ing pikolehe kang tinompo

 Ono mongso ono papan
kekarone mesti gegandhengan
dene begjo cilokone urip
iku ora manut ing papan panggonan
amargo sarupane papan
iku mung manut marang rupane urip

 Papan kabegjan iku palenggahane
wong wong kang podho begjo kabeh
ora ono wong begjo nglenggahi papan ciloko
mung wong wong kang podho ciloko bae
sing nglenggahi papaning ciloko
dadi papan iku gumantung manut marang sing ngenggoni
papan sawiji biso dadi papaning begjo lan ciloko
iku amargo becik olone urip sing manggoni

 Kene lan kono 
dadi rupane kabeh papan
wong begjo iku panggah pikoleh becik
ono ing kono kene
dene wong ciloko hiyo panggah tompo olo
ono ing kene kono

 Dudu amargo panggonane
nanging amargo sing ngenggoni
dudu amargo mangsane
nanging amargo karmane
urip iku sing dadiake papan mangsane
dudu papan mongso kang dadiake uripe

 Mung isih akeh urip sing keluh
akeh urip sing manut katut
akeh sing gumantung ing papan mongso
hiyo papan mongso gaweane dewe
amargo isih ora nyadar
yen anane papan mongso
iku soko anane urip
yen rusake papan mongso
iku hiyo soko rusake urip
mung ono lan rusake iku bareng

 Dadi urip olo agawe papan mongso ciloko
urip becik agawe papan mongso begjo
dudu sewalike
mulo mongso olo ciloko
ora biso ngenani urip kang begjo
papan mongso becik lan begjo
ora ngenani urip kang ciloko

Uripmu dudu uripku

Mongsomu dudu mongsoku
Papanmu dudu papanku
Panguripanmu dudu panguripanku
Samongso sapapan mung ora saurip
Mulo sajatine ora samongso lan ora sapapan
Dene yen saurip iku mesti hiyo
Sakmongso ugo sakpapan
Gaweyo mongso gaweyo papan

 dunungo marang urip
marang panguripan
lan anggelar mongso papane....

 Begjo klawan ciloko
ora soko papan lan mongso
nanging begjo ciloko
biso ono ing endi endi papan lan mongso.

Read More

Timbanganing Jagad

, , , , , , ,

TETIMBANGANING JAGAD

GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI

Sarupaning kahanan iku duwe timbangan.
gedhe duwe timbangan cilik..
akeh timbangane satithik..
olo tetimbange becik..
timbangan iku mesti ono ing tengah.tengahe..
ya iku sing perlu dititiprikso.
Kahanan loro kang tetimbangan iku ora ono wates ing tetepe..tengah.tengahe mau ngolah.ngalih manut jaman..manut papan..yaiku manut karepe wong akeh.

 Upamane mangkene :
Dek jaman biyen duwe duwit sewu rupiya iku wus aran sugih nanging jaman saiki ora..duwe duwit puluan ewu iku wus sugih tumraping wong kere, nanging tumrape sing sugih ora.
dadi ngarani sugih miskin..bodoh pinter iku manut jamane lan ditimbang karo sopo.
timbangan iku mesti duwe kosokbali..
timbangan iku ora duwe pungkasan nanging kosokbali duwe pungkasan.

Wetan iku timbangane kulon, nanging wong lumaku ngetan, ing bumi kene bisa muncul ing kulon, sebab bumi iki bunder..wetan.kulon iku ora duwe pungkasan, amargo sawijining pulo keno dadi wetan, ya biso dadi ono ing kulon, yen katimbang pulo liyane..
lor iku timbang karo kidul, lan uga kosokbaline, sebab ono jeduge ing pucuk ancere bumi..ora ono papan ing bumi kang ono sak.lore pucuk elor..mentung iku kosokbaline dipentung..yen wong dipenthungi bae, pungkasane ora dadi menthung..seje karo wong lumaku mangulon dadi bali mangetan.

Wutuhing jagat iki soko timbangan, yen sawijine kahanan ilang timbangane:
Ya banjur ilang babarpisan..yen wong sadeso podo racak olehe duwe duwit ,
mesti ora ono aran sugih lan miskin.
yen doyoing bumi sing narik mbulan ugo lintang liyane ora timbang, amesti mbulan katut marang salah sijine sing narik, dadine ora ono mbulan.
mulane urip ojo mung nyawang kahanan siji bae, kudu biso nyawang timbangane ugo...
wong ora weruh kepenak, yen ora weruh kangelan.
sawijining wong diseleh ing pulo sepi, disangoni duwit sewu.yuto, ing kono deweke ora biso ngaku sugih, sebab ora duwe timbangan wong liyo.

Macan iku memangan sato liyane ing alas..yen alase dibabad, sato pepangane macan dadi entek, senajan macane ora dikapak.kapakake, yo banjur melu entek, sebab tetimbangane sing mangan karo sing dipangan wis owah..ono tanduran katekan ama walang..walang maune mung sethithik, amargo oleh pakan akeh, banjur tumangkar akeh..walang duwe satru yoiku manuk, yen walange mundak, manuk yo nimbangi mundak, amargo manuk siji mangan walang akeh, suwe.suwe walange entek, manuke y melu entek, ora dadi mundak akeh, sebab pakane ilang.

 Tegese :

Saben ono gelaring urip ditumpes, mesthi ngatutake tumpesing timbangane

Mulo lakune donya iki ubeng.ubengan manut kalangan bunder..
upomo macan ditumpes, celenge ora kalong, dadine kakeyan, lan yen kurang pangan ing alas, banjur moro ngrusak tanduran, rusaking tanduran, ngilangake pangane wong, yen wong ora numpes ama celeng, bakal ora ngalap asiling tanduran..dadi ilange macan mesti njaluk ilange timbangan kahanan liyane.

Ono wong waras..klebon bakteri, bakteri iku tumangkar mangan getih, agawe laraning awak, nanging getih banjur nimbangi ngetokake zat sing biso nawar racune bakteri...yen akehe wis timbang, awak lagi biso waras..yen durung biso nimbangi, awak tansah lara bae..wong nyambutgawe rekoso, timbange kudu mangan sing akeh..yen mangane akeh nanging rekasane awak kurang, y banjur ora timbang ing awak..utowo nyambutgawe rekosi nanging sethithik mangane iku ora timbang, banjur tenaganing awak kurang..

Mulane kudu biso ngilo lan njogo timbangane sakehing kahanan.


Read More

Jogo Rogo

, , , , ,

ANJOGO ROGO

GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI

JOGO ROGO

Dudu rupo bleger awak titenane
Ora dawaning umur pathokane
Ono rogo enom lan ono rogo tuwo
Awak sing ringkih kakurangan doyo
Gampang keno leloro

Yoiku kang diarani rogo tuwo awak tuwo
Yen isih rosa, akeh doyone
Ora gampang keno leloro
Iku ingkang aran rogo enom awak enom
Dene rogo iku berkembang salin rupo saben pitung taon sepisan, 
olehe salin mau tambah tuwo, ora tambh enom..

Mlajari meruhi jalarane loro
Mlajari meruhi jalarane waras
Lan njogo rogoe nganti tan keno loro

Iku mau plajarane awak enom ora ngenani awak tuwo
Amargo pirantine awak tuwo iku wus ringkih, mahanani kurange doyo
Dene awak enom iku pirantine isih kuwat, mulo hiyo biso anompo sapirang pirang doyo...
Hiyo doyo kakuwataning rogo..
dadi awak tuwo iku dijogo opo ora y isih tetep gampang keno loro,
bedo karo awak enom, isih biso dijogo supoyo ora keno leloro..
Mulane ono umur enom awak tuwo ono umur tuwo awak enom

Wulu

Sajeroning wulu ono kulit
Sajeroning kulit ono otot
Sajeroning otot ono daging
Sajeroning daging ono getih
Sajeroning getih ono balung
Sajeroning balung ono sum sum..

Pertumbuhane wulu gumantung ing kulit, pertumbuhane kulit gumantung ing otot, otot pertumbuhane gumantung daging, pertumbuhane daging gumantung ing getih, kuwat ringkihe getih gumantung ing balung dene balung kasonggoh sumsum... Sumsum dadi dasare saraf saraf persendian...

Ngolah. Ambegan

latian pernapasan
dilakoni mung ing wayah jam rolas bengi
lungguh silo
ambegan teratur nganti ambegan alus (koyo koyo ora ambegan),
ning kunu mung ono gerake denyut jantung
madep fokus marang lumebune udara, konsen mrng udarae..
banjur goleki melbune udara ning rogo sing ora liwat soko irung
madep fokus ning udara sing lumebune ora liwat irung
iku kaaran cipto wus ngrasakno manjinge howo

Kang mangkono iku linakonan nganti suwene sak.jam
. mung nalikane wus weruh lumebune ambegan sing ora liwat irung yen diterusno y biso weruh yen olehe olah ambegan mau wus sak.jam suwene.

Yoiku ambegane badan, sing dadi dasar jogo rogo.
Kaaran sampurnaning ambegan.


Read More

Serat Jiwo

, , , , , ,

SERATANING JIWO

GAMA BUDHI KAWERUH URIP SAJATI

SERAT JIWO

Pasinaoning urip lumakuning njobo njero
Olehe ngawasi niteni pangroso
Ono sing dirasakno sing digawe ngrasakno sing ngrasakno
Obah mosike sing dirasakno iku opo
Owahe sing digawe ngrasakno iku endi
Weweko marang saliring obahe njobo njero

 Niti sing ngrasakno iku sopo
Dadio waskito ing gelar uripe dewe
Asale ono bali ono asal ora ono bali ora ono
Ameruhi endi sangkan endi parane

 Andeleng gelare kahanan
Antetepi gelare sebab dumadine
Awit ingkang katon lan ora katon
Terang ing bedo klawan jatine.
Anane sing dadi dumadi lan kedadiane

NJOBO KLAWAN NJERO

Luputing rumongso anggowo susah piloro
luputing panganggep ing sangkan piguno
dunyobrono iku digunakno gawe anyukupi butuhe rogo
koyo mangan ngombe papan sandangan
lupute yen digawe nyukupi kabutuhan njero
dene dunyobrono ora biso anyukupi njero
koyo kamulyan kakuwasaan pangkat jabatan
amergo luput amesti tompo pasiksane
amung biso kanggo nyukupi butuhing njobo
anggiring ing pungkasaning pasiksan arupo kuciwo
mulo salah kedadian yen arep mulyo nganggo dunyobrono
mahanani tumindak luput ing salah kaprah

Niteni ing kadadiane

iku meruhi ing sangkan kedadian klawan dadine
bedane uyah klawan asine bedone segoro klawan ombake
ngawigati ing awake dewe yo ing uripe dewe
sing ngrasakno sing digawe ngrasakno lan sing dirasakno
bedaning njobo klawan njero
iku tlitinen nganti tekan ing bongkote
ing endi asal karep jumedhule
banjur weruh ing endi sangkane

AKIBAT SOKO SEBAB

Ono akibat mesti ono sebab, ono sebab y ono akibat
kekarone iku terusane kedadian sing runut ing sawiji mongso
sebab dianggep ndadekno akibat
lemah teles kasiram banyu
siraman banyu dianggep dadi sebab, telesing lemah iku akibat
endi sebab lan endi akibate.....
dadi sebab akibat iku wewatekane samar
ateges sebab akibate iku ora dumunung ing banyu lan lemahe
ora terwoco ing poncodriyo (kesamaran)
ananging dumunung ing pangerten ono sajeroing kahanan
dadi sebab akibat iku siji kahanan nanging ono rong rupo (wujud)
yoiku tumindak anggandengno sawiji kedadian marang kedadian liyo
Uwit Uwoh Ceblok Thukul Uwoh
nalikane sebab akibat iku kaanggep rong perkoro
andadekake ora biso dhemen ing sebab gething ing akibat 
Uwoh lan Uwite dadi pitakon jumedhule disek endi...
mung kanggone sing wus wikan uwoh uwit iku sawiji kedadian
mung rong rupo yoiku sebab lan akibat
dumadine dhemen sugih gething sregep lan gemih
utowo gething marang sebab dhemen klawan akibat
bab sugih sing ora ndadak ugo ora amergo warisan yo mergo usahane dewe
iku nalikane uwong ora wikan yen sebab akibat iku sawiji
kedadiane : males lan boros sing dadi cita cita
mburu sugih ngedohi sregep gemih
koyo dene kucing nguber buntute dewe
podo ugo gething lan ngemohi mlarat (miskin)
ananging dhemen lan mburu males klawan boros
"males iku roso ingkang mlarat dene sregep iku roso ingkang sugih"
doyan akibat ngemohi sebab amargo dikiro iku rong perkoro
-boros iku kurang iso ngramut kabutuhane rogo
-gemih iku iso ngramut kabutuhane rogo
dadi nalikane wus wikan yen sebab akibat iku sawiji
mulo wikan marang sawijining sebab akibat iku kaaran ucul soko kaluputan
ning kunu biso ucul soko mburu akibat klawan ngedohi sebab
koyo dene wong mangan ora mburu wareg
amargo weruh yen wareg iku kedadian nalikane mangan akeh
hiyo luputing panganggep dumadi lepas soko mburu akibat tanpo sebab

 Mangkene :
luputing pangroso iku sirno nalikane wus weruh marang sangkane
awit nesu susah manglah muring iku kabeh asale soko kaluputan sing ora kinaweruhan sangkane.

 Dadio mardiko 
Ora katut marang sing dirasakno
Ora ngetut marang sing digawe ngrasakno....


Read More